De verplichte basis AOV (BAZ): regel het nu

De overheid werkt aan een nieuwe wet voor iedere zelfstandig ondernemer met winst uit onderneming (IB-ondernemer): de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid voor Zelfstandigen (BAZ). In de volksmond is deze verzekering beter bekend als de verplichte basis arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Kort geleden is het wetsvoorstel voor advies naar de Raad van State gestuurd. Dit is een belangrijke stap voordat het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gaat.

 Wat betekent de BAZ voor jou als zelfstandig ondernemer? We zetten de belangrijkste punten voor je op een rij. Ook vertellen we wat de invoering van deze wet voor jou kan betekenen.

Verplichte basis AOV (BAZ) in het kort

• Voor wie: Iedere zelfstandig ondernemer met winst uit onderneming (IB-ondernemer) wordt verplicht om zich tot de AOW leeftijd te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid.
• Wachttijd 2 jaar: Deze wachttijd is de periode tussen het moment dat je arbeidsongeschikt raakt en het moment dat je een uitkering ontvangt.
• Eindleeftijd: De eindleeftijd is de AOW-leeftijd.
• Premie: De premie wordt 5,4% over je belastbare winst. Daarbij worden de ondernemersaftrek en MKB-vrijstelling opgeteld. Dit noemen we de ‘premiegrondslag’. De maximale premie is ongeveer € 171 per maand. Het UWV stelt het percentage elk jaar opnieuw vast.
• Loondienst naast je ondernemerschap: Heb je naast je onderneming ook een baan in loondienst? Dan telt je salaris mee voor de berekening van je BAZ-premie. Je loon wordt afgetrokken van het bedrag waarover je premie betaalt. Verdien je meer dan 142,86% van het wettelijk minimumloon (WML)? Dan betaal je geen premie voor de BAZ. Je hebt dan ook geen recht op een uitkering via de BAZ.
• Uitkering: 70% van het inkomen voor arbeidsongeschiktheid tot maximaal het wettelijk minimumloon.
• Startdatum: De invoering is vermoedelijk per 2030 of 2031.
• Acceptatie: Het UWV moet je aanvraag accepteren. Iedereen mag zich verzekeren, wat je beroep ook is, hoe oud je bent (tot aan de AOW-leeftijd) en ook als je medische klachten hebt (gehad).
• Geen vrijstelling: Een schenkkring, broodfonds of eigen vermogen zijn geen vrijstelling voor de BAZ.

Voor wie geldt de BAZ niet?

De BAZ geldt niet voor:

• Meewerkende partners (die niet als werknemer of IB-ondernemer werken)
• Zelfstandigen met resultaat uit overige werkzaamheden (ROW)
• Directeur-grootaandeelhouders (DGA)

Ben je om principiële redenen tegen verzekeren? Dan kun je ontheffing aanvragen, net zoals bij de Zorgverzekeringswet. Je betaalt dan geen gewone premie, maar wel een vervangende belasting.

Dit kun je nu al doen

De invoering van de verplichte AOV lijkt misschien nog ver weg. Toch is het slim om er nu al over na te denken. Wat je vandaag regelt, kan straks veel verschil maken. Heb je nu al een AOV, of sluit je er binnenkort een af? Dan hoef je misschien niet mee te doen aan de verplichte verzekering. Bovendien ben je in de tussentijd al verzekerd als je arbeidsongeschikt raakt.

Heb je al een AOV? Dan geldt mogelijk een uitzondering

Heb je op de peildatum al een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV)? Dan hoef je misschien niet mee te doen met de verplichte AOV. Dit heet het overgangsrecht. Wat die peildatum precies is, weten we nog niet. Je verzekering valt onder het overgangsrecht als deze aan een paar voorwaarden voldoet:

• Je krijgt een periodieke uitkering bij arbeidsongeschiktheid
• De verzekering loopt door tot minimaal je 55e verjaardag
• De wachttijd is maximaal 2 jaar

Ook als je verzekering bepaalde beperkingen heeft – zoals medische uitsluitingen of geen dekking voor psychische klachten – mag je deze houden. Dat is geen probleem voor het overgangsrecht.

Wat betekenen de peildatum en opt-out voor jou?

De overheid bepaalt straks een vaste peildatum. Die datum telt mee bij de vraag of je nog onder het overgangsrecht valt. Wanneer die peildatum precies is, weten we nog niet. Waarschijnlijk horen we dit pas als het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gaat – naar verwachting na de kerst. Let op: tussen het bekendmaken en de peildatum zit waarschijnlijk weinig tijd. De overheid kan zelfs besluiten om de datum met terugwerkende kracht vast te stellen. Sluit je je AOV pas na de peildatum af? Dan kun je niet meer gebruikmaken van het overgangsrecht. In sommige gevallen kun je nog wel vrijstelling krijgen via de zogeheten opt-outregeling. Maar dan gelden er strengere eisen:

• Je verzekering loopt door tot de AOW-leeftijd.
• Het verzekerd bedrag is minimaal gelijk aan de BAZ.
• De premie is minimaal gelijk aan de BAZ-premie.
• Er mogen géén medische uitsluitingen zijn.
• Een wachttijd of premie-opslag mag wél.
• Je krijgt pas een uitkering bij minimaal 25% arbeidsongeschiktheid.
• Beperkte dekkingen zijn niet toegestaan.
• Je mag maar één keer per jaar overstappen via deze regeling.

Wil je later gebruikmaken van de opt-outregeling? Zorg dan dat je verzekering aan alle voorwaarden voldoet.

Vrijstelling? Dan betaal je mogelijk toch een bijdrage

Ben je straks vrijgesteld van de verplichte AOV? Dan moet je misschien toch een bijdrage betalen: de zogeheten stabiliteitsbijdrage. Deze bijdrage wordt vastgesteld door de minister en bedraagt waarschijnlijk enkele tientjes per maand. Het UWV brengt dit bedrag in rekening bij de verzekeraar waar jij je AOV hebt afgesloten. Wat dit precies voor jou betekent, is nog niet duidelijk. Verzekeraars kunnen de bijdrage op 2 manieren verwerken:

• Ze nemen het bedrag voor eigen rekening
• Ze rekenen het door aan jou als klant

Als dat laatste gebeurt, is de vraag: betaal je het via je premie (dan is het fiscaal aftrekbaar), of komt het apart op de factuur (dan is het níet aftrekbaar)? Zodra hierover meer bekend is, informeren we je verder.

Wat is het verschil tussen je eigen AOV en de verplichte BAZ?

Heb je al een AOV of denk je erover om er een af te sluiten? Dan is het goed om te weten dat er belangrijke verschillen zijn met de nieuwe verplichte BAZ.

1. Wanneer krijg je een uitkering?

Bij een AOV krijg je vaak een uitkering als je je eigen beroep niet meer (volledig) kunt doen. Bij de BAZ krijg je alleen een uitkering als je helemaal niet meer kunt werken. Je wordt dan vergeleken met een eenvoudige functie (de zogeheten ‘drempelfunctie’). Ben je maar gedeeltelijk arbeidsongeschikt? Dan krijg je géén uitkering.

2. Maatwerk mogelijk bij een AOV

Een AOV kun je zelf samenstellen. Denk aan het verzekerd bedrag, de wachttijd en de eindleeftijd. Bij de BAZ ligt dit allemaal vast.

3. Premiebetaling richting het einde

Veel AOV’s stoppen met premie innen in het laatste jaar van je looptijd. Bij de BAZ betaal je door tot het einde, ook als je in die periode geen uitkering meer kunt krijgen (bijvoorbeeld vanwege de wachttijd van 2 jaar). 

Je adviseur zoekt het graag voor je uit

De nieuwe regels kunnen gevolgen hebben voor je situatie. Heb je al een AOV? Controleer dan of je verzekering voldoet aan het overgangsrecht, of dat je iets moet aanpassen. Heb je nog geen AOV? Dan is het nú een goed moment om dat te regelen. Werk je deels in loondienst en deels als zelfstandig ondernemer? Ook dan gelden er aparte regels. Denk je nu: “Ik heb helemaal geen zin en tijd om me hierin te verdiepen.” Dat begrijpen we bij Fidus maar al te goed. Gelukkig heb jij een Fidus-adviseur die je hierbij helpt en het voor je regelt. Neem dus vandaag nog contact op met je Fidus-adviseur. Dan weet je zeker dat jouw AOV straks goed geregeld is.